Τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια δίνουν… ζωή σε μία ολόκληρη κωμόπολη της περιφέρειας. Χάρη στην επιτυχημένη δραστηριοποίηση δύο υγιών συνεταιρισμών, του ΑΣΕΠΟΠ και της Δήμητρας, το Βελβεντό, μία περιοχή με περίπου 3.500 κατοίκους, αποτελεί τρανό παράδειγμα για το πως μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη και εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων.
Με τους δύο συνεταιρισμούς να έχουν συνολικά 540 μέλη, 9.200 καλλιεργήσιμα στρέμματα, 20.000 τόνους φρούτων και ετήσιο τζίρο ύψους 18,5 εκατ. ευρώ, το Βελβεντό μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα αγροτικό… «success story».
Ξεκινώντας από τον ισχυρότερο συνεταιρισμό της περιοχής που βρίσκεται στο νομό Κοζάνης και πιο συγκεκριμένα τον ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, αξίζει να σημειωθεί ότι μετράει φέτος 100 χρόνια ζωής. Αριθμεί περί τα 400 μέλη που καλλιεργούν σήμερα περίπου 6.500 στρέμματα, πραγματοποιώντας έναν ετήσιο τζίρο της τάξης των 15 εκατ. ευρώ.
Διακινεί περίπου 12.000 τόνους επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια και περίπου 2.000 τόνους μήλα, βερίκοκα και δαμάσκηνα, καθώς επίσης και μικρότερες ποσότητες από ακτινίδια, αχλαδόμηλα nashi, κυδώνια και κεράσια. Βέβαια, η κύρια δραστηριότητα του συνεταιρισμού είναι η συσκευασία και η διακίνηση του γνωστού, στο ευρύ κοινό, επιτραπέζιου ροδάκινου Velvita.
Οι εγκαταστάσεις του συνεταιρισμού βρίσκονται σε χώρο με έκταση περίπου 30 στρεμμάτων, που στεγάζει γραφεία διοίκησης, ψυκτικούς θαλάμους ελεγχόμενης ατμόσφαιρας, αποθήκη γεωργικών εφοδίων, όπου ο παραγωγός προμηθεύεται όλα όσα απαιτούνται για τη καλλιέργεια του σε τιμές κόστους και με δυνατότητα πίστωσης, αποθηκευτικούς χώρους, διαλογητήρια. Επίσης, διαθέτει κατάστημα στην κεντρική αγορά Αθηνών στο Ρέντη.
Ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ απασχολεί μόνιμα 10 υπαλλήλους, ενώ κατά την θερινή περίοδο αιχμής φτάνει να απασχολεί μέχρι και 80 άτομα, ως εποχικό προσωπικό.
Ο Συνεταιρισμός επενδύει σε ετήσια βάση πάνω από 100.000 ευρώ στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών του, δαπανά περίπου ίδιο ποσό στην προβολή και διαφήμιση των προϊόντων του, ενώ συμμετέχει σε διεθνείς εκθέσεις σε χώρες όπως Γερμανία, Ρωσία, Ουκρανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Από πλευράς της Ελλάδας, καλείται κάθε χρόνο στην ευρωπαϊκή διάσκεψη πυρηνόκαρπων που γίνεται στην Γαλλία.
Μεγάλη δύναμη του Συνεταιρισμού αποτελεί, όπως φανερώνουν και οι δραστηριότητες του ΑΣΕΠΟΠ, η εξωστρέφεια. Όπως αναφέρει στην «Ημερησία» ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Νίκος Κουτλιάμπας, «το 70% της παραγωγής διατίθεται στην εγχώρια αγορά, ενώ το 30% εξάγεται σε χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και κυρίως σε Τσεχία, Σλοβακία, Σερβία, Λιθουανία, Ουκρανία κ.ά. Μετά το εμπάργκο που επιβλήθηκε στις εξαγωγές προς τη Ρωσία, τα προϊόντα του Συνεταιρισμού κατευθύνονται και σε άλλες αγορές όπως είναι αυτές της Βορείου Αφρικής (κυρίως στην Αίγυπτο) και της Μέσης Ανατολής (με έμφαση στη Σαουδική Αραβία).»
Σημαντικό ρόλο για την πετυχημένη πορεία του ΑΣΕΠΟΠ παίζει η ποιότητα του προϊόντος. Ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού είναι πιστοποιημένος κατά ISO, HACCP, GLOBALGAP και εφαρμόζει από το 2002 το σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης κατά AGRO. Παράλληλα, όπως σημειώνει ο κ. Κουτλιάμπας, από το καλοκαίρι του 2013 τα ροδάκινα του ΑΣΕΠΟΠ φέρουν αυτοκόλλητο σήμα -κάτι το οποίο αποτελεί πρωτοπορία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο- με το λογότυπο του συνεταιρισμού και από το 2014 με το «μπρανταρισμένο» πανευρωπαϊκά λογότυπο Velvita ώστε ο καταναλωτής να ξεχωρίζει τα γνήσια ροδάκινα του ΑΣΕΠΟΠ από άλλα ροδάκινα, τα οποία δεν έχουν τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά και έχουν να κάνουν με γεύση, άρωμα, χρώμα και αντοχή. Το αυτοκόλλητο σήμα, εκτός των άλλων, λειτουργεί ως μέσο ιχνηλασιμότητας, καθώς ο καταναλωτής γνωρίζει ακριβώς από πού προέρχεται το προϊόν.»
Ακόμη, ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ εφαρμόζει το σύστημα του κομφούζιου (σεξουαλική σύγχυση εντόμων), το οποίο ελαχιστοποιεί τη χρήση φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων στα προϊόντα, κάνοντάς τα ακόμη πιο ασφαλή.
Τα προϊόντα του συνεταιρισμού έχουν γίνει τόσο αναγνωρίσιμα στο εξωτερικό, σε βαθμό που η ζήτησή τους είναι τόσο αυξημένη, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις να μην υπάρχει επάρκεια προϊόντων, ώστε να καλυφθούν όλοι οι υποψήφιοι αγοραστές. Για το λόγο αυτό, γίνεται αυστηρή επιλογή πελατών, έτσι ώστε ο συνεταιρισμός να επιτυγχάνει συνεργασίες μόνο με σοβαρές και αξιόπιστες εταιρείες, που επιθυμούν σταθερές και μακροχρόνιες συνεργασίες.
O 45χρονος τεχνολόγος γεωπόνος είναι θερμός υποστηρικτής του συνεταιριστικού κινήματος. Είναι άλλωστε από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΑΣΟΕΕ) την περασμένη άνοιξη, όπου από τη θέση του β’ αντιπροέδρου, μαζί με τον πρόεδρο του Συνδέσμου κ. Αλέκο Κοντό (γενικό διευθυντή της ΣΕΚΕ) και τον α’ αντιπρόεδρο κ. Νικήτα Πρίντζο (πρόεδρο της ΕΒΟΛ) έχουν ως στόχο να φέρουν νέα πνοή στο εγχώριο συνεταιριστικό θεσμό.
Σύμφωνα με το Νίκο Κουτλιάμπα, «κλειδί της διαχρονικής επιτυχίας των συνεταιρισμών αποτελεί η συνεργασία και η συλλογικότητα. Αν δεν υπάρχουν συλλογικές δομές δεν θα υπάρξει ποτέ παραγωγική ανασυγκρότηση». Υπογραμμίζει δε ότι, «το σημαντικότερο μειονέκτημα της ελληνικής γεωργίας, δηλαδή ο μικρός πολυτεμαχισμένος κλήρος ο οποίος αυξάνει το κόστος παραγωγής και κάνει την εκμετάλλευση μη βιώσιμη, ένας υγιής συνεταιρισμός μπορεί να το μετατρέψει σε πλεονέκτημα.»
Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται και με παραγωγούς άλλων περιοχών, κάνοντας πράξη τα ιδεώδη του συνεταιριστικού κινήματος. Σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι συνεργάζεται με έναν συνεταιρισμό στον Τύρναβο (τον ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου) ο οποίος παράγει κυρίως υπερπρώιμα ροδάκινα και αχλάδια, με αγρότες από τη Σκάλα Λακωνίας που καλλιεργούν επίσης υπερπρώιμα ροδάκινα, καθώς και με μια ομάδα μηλοπαραγωγών από το Τοιχιό Καστοριάς (τον συνεταιρισμό ΟΡΜΗ) με σύνολο παραγωγής 2.000 τόνους. Εκτός αυτών, συνεργάζεται και με τον γυναικείο συνεταιρισμό Βελβεντού στην παραγωγή και προώθηση παραδοσιακών μαρμελάδων και γλυκών κουταλιού.
Τέλος, ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού θεωρεί πως, ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του Συνεταιρισμού είναι ότι προσφέρει κίνητρα στους νέους ανθρώπους να παραμείνουν στο χωριό. Σημειώνει χαρακτηριστικά ότι, «ο πληθυσμός του παραμένει σχεδόν ο ίδιος από το 1928. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού είναι ο συνεταιρισμός με τους πιο νέους αγρότες στην Ελλάδα, καθώς ο μέσος όρος ηλικίας είναι χαμηλότερος των 45 ετών.
ΑΣΟΠ Δήμητρα: Εξάγουμε την μισή παραγωγή μας
Ο δεύτερος συνεταιρισμός του Βελβεντού είναι ο ΑΣΟΠ «Δήμητρα», ο οποίος ιδρύθηκε το 1987 από μία ομάδα παραγωγών. Σήμερα, με τον Δημήτρη Κοσμά στο «τιμόνι» του, έχει περίπου 140 μέλη με παραγωγή που φυάνει τους 6.000 τόνους σε επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια, ενώ ο ετήσιος τζίρος κυμαίνεται γύρω στα 3,5 εκατ. ευρώ.
Η πορεία του συνεταιρισμού είναι ανοδική ακόμη και εν μέσω της κρίσης. Μιλώντας στην «Ημερησία» ο διευθυντής του ΑΣΟΠ «Δήμητρα», Νίκος Σακούλας ανέφερε ότι «πριν από μία πενταετία η παραγωγή του Συνεταιρισμού κυμαινόταν γύρω στους 3.500-4.000 τόνους, ωστόσο αυξάνοντας τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τις στρεμματικές αποδόσεις, ανεβάσαμε την παραγωγή μας στα επίπεδα των 6.000 τόνων.»
Σύμφωνα με τον κ. Σακούλα, το 50% της παραγωγής κατευθύνεται στην εγχώρια αγορά (κυρίως σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως το Metro, την ΑΒ Βασιλόπουλος, την Σκλαβενίτης, την Μασούτης και την Bazaar) και το άλλο 50% εξάγεται με βασικότερες αγορές αυτές της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της Τσεχίας, της Κροατίας, της Σλοβενίας και της Ουκρανίας. Κάποιες από αυτές τις χώρες αποτελούν νέες αγορές οι οποίες προέκυψαν μετά το εμπάργκο που επιβλήθηκε στη Ρωσία. Εκτός Ευρώπης, η Αίγυπτος αποτελεί μία ακόμη αγορά όπου εξάγονται προϊόντα του Συνεταιρισμού, ενώ κάποιες ποσότητες διοχετεύονται και προς Μέση Ανατολή και πιο συγκεκριμένα σε Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Βέβαια, όπως τονίζει ο κ. Σακούλας, στις περιοχές αυτές ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος από χώρες όπως είναι η Ιορδανία, η Συρία και η Τουρκία.
Υπογραμμίζει πάντως με έμφαση πως, αν η επιλογή των φρούτων γινόταν με κλειστά τα μάτια, τα ελληνικά φρούτα θα κέρδιζαν κατά κράτος την «μάχη», καθώς αντικειμενικά είναι πιο γευστικά από τα αντίστοιχα άλλων χωρών.
Αναφορικά με τον ΑΣΟΠ «Δήμητρα» σημειώνεται ότι, οι εγκαταστάσεις του αγροτικού συνεταιρισμού «βρίσκονται σε ιδιόκτητο χώρο έκτασης 15.000 τ.μ., με κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικής έκτασης 3.500 τ.μ. Στις σύγχρονες εγκαταστάσεις με ψυκτικούς θαλάμους ελεγχόμενης ατμόσφαιρας, με μηχανολογικό εξοπλισμό προηγμένης τεχνολογίας, με ηλεκτρονική γραμμή διαλογής – συσκευασίας και με ηλεκτρονική γραμμή μικροσυσκευασίας, ο συνεταιρισμός συγκεντρώνει, συσκευάζει, τυποποιεί και διακινεί στην αγορά τα φρέσκα φρούτα που παράγουν οι παραγωγοί μέλη της, κυρίως ροδάκινα και νεκταρίνια, αλλά και μήλα, δαμάσκηνα, κεράσια, βερίκοκα και κυδώνια.
Ο συνεταιρισμός είναι πιστοποιημένος για την παραγωγή ροδάκινων και νεκταρινιών σύμφωνα με τα πρότυπα GLOBALG.A.P. και AGRO 2-1 & 2-2 του Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παραγωγής. Οι συγκεκριμένες πιστοποιήσεις εγγυούνται φρούτα υγιεινά χωρίς υπολείμματα, φρούτα που παράγονται με διαδικασίες που σέβονται το περιβάλλον και τον καταναλωτή με πλήρη ιχνηλασιμότητα.
ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ:
){kind=link}